Heeft klimaatverandering effect op El Niño?

Het jaar 2015 lijkt de boeken in te gaan als het warmste jaar ooit, met hitterecords in alle delen van de wereld. Een extra sterke El Niño zorgt wereldwijd voor nóg meer problemen, zoals extreme bosbranden in Indonesië en orkaan Patricia die met enorme kracht op Mexico afraasde. En het hoogtepunt van El Niño wordt pas verwacht rond de kerstdagen.

Als de verwachtingen uitkomen dan zou de El Niño van 2015 wel eens die van 1997-98 kunnen evenaren. En dat is geen goed nieuws. In 1997-98 leden Peru en Ecuador onder catastrofale overstromingen, terwijl Indonesië, Australië en de binnenlanden van Zuid-Amerika zuchtten onder extreme droogtes en bosbranden.

Dankzij klimaatmodellen komen we steeds meer te weten over de intensiteit en het voorkomen van El Niño’s. Voor het testen van deze klimaatmodellen zijn gegevens nodig uit het verleden, maar die gegevens zijn schaars.

El Niño golven teisteren de kust van Zuid Amerika.

Bij de onderzoeksgroep Palaeoecologie van de Universiteit Utrecht doen we onderzoek naar El Niño’s uit het verleden. Dit doen we door te kijken naar pollen in sedimenten die jaarlijks zijn afgezet in meertjes in het Andesgebergte van Ecuador. Ecuador ligt midden in El Niño gebied. Door fossiele pollen te bestuderen kunnen wij voor de afgelopen tienduizend jaar de temperatuur en neerslag - en dus El Niño - reconstrueren. Zulke informatie is heel waardevol voor wetenschappers die met klimaatmodellen willen onderzoeken wat de invloed is van klimaatverandering op El Niño.

Wat het effect van een warmer wordend klimaat zal zijn op El Niño is nog een groot vraagstuk in de wetenschap en het is daarom des te belangrijker dat we ons hierin verdiepen. Naast onderzoek naar El Niño doet de onderzoeksgroep Palaeoecologie ook ander klimaat gerelateerd onderzoek, zo reconstrueren wij bijvoorbeeld CO2 concentraties uit het verleden op basis van plantenbladeren. Maar ook het effect van klimaatverandering op andere klimaatsystemen, natuur, economie en samenleving verdient onze aandacht. De klimaatverandering heeft verregaande effecten; waarschijnlijk veel meer dan we nu kunnen bedenken. Het is daarom des te belangrijker dat we ook in de toekomst ons blijven verdiepen in het klimaatsysteem.

Wil je meer lezen over het onderzoek van de Palaeoecologie-groep van de Universiteit Utrecht? Kijk dan op ons (Engelstalige) blog.

Kim Hagemans
Palaeoecology