Accenten kunnen de uitspraak van het Engels helpen verbeteren

Mensen die een bepaald accent hebben, of dit goed kunnen nadoen, hebben daar profijt van in hun uitspraak van het Engels. Taalwetenschapper dr. Rias van den Doel pleit ervoor om in het uitspraakonderwijs meer aandacht te besteden aan het accent van de sprekers. Van den Doel heeft in de Chinese provincie Jiangsu onderzoek gedaan naar het verband tussen dialecten en uitspraak van het Engels. Samen met dr. Hans van de Velde werkt hij aan een project om dit ook voor andere Chinese regio’s in kaart te brengen. Maar ook op de Nederlandse situatie is dit van toepassing.

Sommige klanken in het Engels komen niet voor in een bepaalde andere taal (zoals het Chinees of het Nederlands), maar wel in accenten of dialecten van die taal. Dat maakt ze gemakkelijker uit te spreken voor mensen die zulke accenten kunnen spreken of nabootsen.

Ieder dialect z’n eigen voordeel

In Nederland zijn bijvoorbeeld sprekers van het Utrechts beter in staat om de typisch Engelse ‘a’ uit het woord ‘ashtray’ uit te spreken dan ABN-sprekers. De Engelse ‘a’ klinkt zoals de Utrechtse ‘a’ in ‘asbak’ (en niet zoals de ‘e’ in ‘bek’, zoals de meeste Nederlanders hem uitspreken). “'Ashtray' bekt beter in plat Utrechts” kopte de Volkskrant op 2 mei boven een artikel over dit onderwerp.

Maar niet alleen Utrechters hebben aanleg voor het produceren van bepaalde klanken. Zo spreken Brabanders de f en de v duidelijk uit, waardoor zij minder moeite hebben met het uitspraakverschil tussen ‘very’ en ‘ferry’. En veel Marokkaanse Nederlanders zijn vertrouwd met het Tarifit, een Berbertaal waarin de Engelse ‘th’-klanken ook voorkomen. Daarom zullen zij minder moeite hebben met ‘these’ en ‘three’, waar andere Nederlanders hun tong over breken.

Dialectgebonden uitspraakfouten

In het tijdschrift China Language Strategies publiceerde Rias van den Doel de bevindingen van het onderzoek in China. In de provincie Jiangsu worden Mandarijn en Wu gesproken. Het onderzoek wijst uit dat sommige Engelse uitspraakfouten door het merendeel van de proefpersonen worden gemaakt, terwijl andere specifiek zijn voor sprekers van ofwel het Mandarijn of het Wu. Het vervolgonderzoek richt zich op andere regio’s in China. In samenwerking met Chinese partneruniversiteiten zijn Van den Doel en Van de Velde een project gestart om Chinezen met verschillende accenten Engelse teksten te laten voorlezen, en hun uitspraak vervolgens te analyseren. Ook zijn er plannen om de Nederlandse situatie te bestuderen.

Dialect in het uitspraakonderwijs

Aandacht voor accenten in het uitspraakonderwijs kan bijdragen aan een goed verstaanbare uitspraak van het Engels, zo stellen de Utrechtse onderzoekers. Ook als je zelf geen dialect spreekt, kan het helpen om naar sprekers met een accent te luisteren om de klanken te leren herkennen. Met behulp van oefeningen kun je vervolgens leren om de klanken ook zelf correct uit te spreken.