'Ons onderzoek naar ervaren rechtvaardigheid en onzekerheid helpt gepast vertrouwen in de democratische rechtsstaat te bevorderen en maatschappelijke polarisatie, gewelddadig extremisme en terrorisme te voorkomen'
Kees van den Bos, Hoogleraar Sociale Psychologie, Hoogleraar Empirische Rechtswetenschap
Maatschappelijk Conflict en Rechtvaardigheid
Het onderzoek van Kees van den Bos richt zich op maatschappelijke conflicten in onze democratische rechtsstaat. Mensen zijn vaak onzeker over hun rol in onze samenleving. Ze zoeken naar informatie om die onzekerheid weg te nemen. Wanneer ze op een rechtvaardige manier behandeld en gehoord worden (met respect, beleefdheid en de kans krijgen om hun zegje te doen) kan dit hun vertrouwen in de democratische rechtsstaat doen toenemen. Waargenomen onrechtvaardigheid voedt juist maatschappelijk conflict en draagt bij aan radicalisering, extremisme en terrorisme.
Onderzoek
Het onderzoeksprogramma van Van den Bos bestudeert fundamentele vragen over het ervaren van (on)rechtvaardigheid, moraliteit, vertrouwen, spanningen tussen groepen en culturen, pro-sociaal gedrag en radicalisering, extremisme en terrorisme. Inzichten die voortvloeien uit zijn fundamentele onderzoek worden toegepast in belangrijke maatschappelijke contexten, in het bijzonder op het gebied van het recht, sociaal conflict en de samenleving. Onderwerpen die Van den Bos bestudeert zijn onder meer de kwestie van een eerlijke behandeling ('ervaren procedurele rechtvaardigheid') in interacties tussen burgers en de overheid, de rol van bedreigde groepen in terrorisme en radicaal gedrag, en de psychologische processen die leiden tot vertrouwen of wantrouwen in de overheid en andere belangrijke maatschappelijke instellingen zoals het rechtssysteem.
Beknopt CV
Kees van den Bos is sinds 2001 hoogleraar Sociale Psychologie met Inbegrip van de Sociale Psychologie van de Organisatie en sinds 2013 tevens hoogleraar Empirische Rechtswetenschap aan de Universiteit Utrecht. Hij heeft zo'n 300 publicaties op zijn naam staan waaronder verschillende belangrijke rapporten, boeken en artikelen in toonaangevende wetenschappelijke tijdschriften. Van den Bos promoveerde in 1996 cum laude aan de Universiteit Leiden op sociaal-psychologisch onderzoek naar sociale rechtvaardigheid. Sindsdien heeft hij diverse onderzoekssubsidies verworven (onder meer een VICI- en Zwaartekrachtbeurs van NWO en diverse subsidies van ministeries). Ook won hij de dissertatieprijs van de Associatie van Sociaal-Psychologische Onderzoekers. Hij heeft verschillende bestuurlijke functies vervuld. Kees werd drie keer verkozen tot Psychologiedocent van het Jaar aan de Universiteit Utrecht. Hij is lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Kees is een eerste-generatie student.
Enkele publicaties
- Elkaar eerlijk behandelen (2023)
- Inleiding empirische rechtswetenschap (2021)
- Seksueel misbruik Jehova's getuigen (2020)
- Waarom mensen radicaliseren (2019)
- Sociale veiligheid Defensie (2018)
- Vertrouwen in de overheid (2011)
- Radicalisering jongeren (2009)
(Zie de Engelstalige versie van deze website voor uitgelichte internationale wetenschappelijke publicaties)
Leeropdracht
Sociale Psychologie met Inbegrip van de Sociale Psychologie van de Organisatie;
Empirische Rechtswetenschap