Laurens Ham (1985) is universitair docent Moderne Nederlandse Letterkunde, essayist en dichter. Zijn onderzoek concentreert zich op de kwesties van inspraak en van politieke representaties in literatuur en andere kunsten. Centrale vragen waarin hij is geïnteresseerd: hoe verbeelden schrijvers, muzikanten en andere kunstenaars politiek-maatschappelijke kwesties in hun werk? Hoe proberen ze (in artistieke werken, door middel van protesten, lobby en mediaverschijningen) problemen aan te kaarten of de wereld te veranderen? En op welke manier beïnvloeden maatschappelijke instellingen (van subsidiegevers tot politieke partijen, van media tot geheime diensten) het functioneren van kunstenaars?
Momenteel werkt hij met co-onderzoeker Frank Keizer aan een NWO Open Competitie XS-project over de relaties tussen de Nederlandse veiligheidsdiensten (met name de Binnenlandse Veiligheidsdienst) en Nederlandstalige literaire auteurs en intellectuelen in de periode van de Koude Oorlog. Het project heeft bijzondere aandacht voor de relaties met de (post)koloniale landen Indonesië en Suriname, en met het zogeheten Oostblok.
Tussen 2018 en 2022 werkte hij aan een Veni-project (ondersteund door NWO) over de rollen die auteurs hebben gespeeld in het Nederlandse literatuur- en subsidiebeleid sinds de jaren zestig: als activisten, commissieleden van instellingen als het Nederlands Letterenfonds, publieke intellectuelen, politici of aanvragers. In dezelfde periode was hij hoofdaanvrager van een kortlopend praktijkonderzoek (juli 2020-maart 2021) over de impact van de coronacrisis op de Nederlandse boekensector, ondersteund door ZonMw, dat in mei 2021 resulteerde in het onderzoeksrapport Naar een versterking van de veerkracht van de boekenwereld na COVID-19.
Hij publiceert niet alleen intensief over literatuur, beleid, politiek en maatschappelijke instituties, maar ook over activisme en protestliedjes. In november 2020 verscheen zijn publieksstudie Op de vuist, waarin hij de geschiedenis schetst van Nederlandstalige protestliedjes uit Nederland sinds 1966, in alle popgenres (van nederpop en kleinkunst tot punk en hiphop). Daarbij komt ook de politieke en activistische ontwikkeling in Nederland van de laatste halve eeuw ter sprake. Dit boek leverde onder meer interviews op in Trouw en Het Parool en een groot aantal televisie- en radio-optredens, onder meer in programma's als Atlas, Nieuwsuur, Nieuwsweekend, Focus, Volgspot en de podcast van Andermans Veren. In 2022 maakte hij samen met Rose Heijnen en Mirthe van der Drift een zevendelige Radio 2-podcast over dit onderwerp, Doe Maar Normaal. Ook een eerder verwant publieksproject, een reeks over veertig jaar Kinderen voor Kinderen in De Groene Amsterdammer samen met Feike Dietz, leidde tot publieke optredens in onder meer De Nieuws BV, AD en Nederlands Dagblad.
Laurens' promotieonderzoek (2010-2014) bewoog zich op het kruisvlak van auteursrepresentatie en politiek. Voor dit project onderzocht hij de postures van tien Nederlandse auteurs (1820-1970) die een 'autonome' zelfrepresentatie combineerden met een politiek engagement. Het onderzoek liet zien hoe een pleidooi voor een autonome schrijverspositie samen kan gaan met een stevige politiek-maatschappelijke positionering. In 2015 verscheen een handelseditie van het proefschrift bij uitgeverij Literatoren: Door Prometheus geboeid. De autonomie en autoriteit van de moderne Nederlandse auteur.